Służba Celna na równi z wojskiem? RPO apeluje do MON o zmiany w emeryturach

Kluczowa kwestia tkwi w ustawie o zaopatrzeniuemerytalnymżołnierzy oraz ich rodzin. Zgodnie z art. 18a ust. 2 pkt 2 tej ustawy, żołnierze powołani do służby zawodowej po 31 grudnia 2012 roku, którzy wcześniej służyli w Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej czy innych służbach mundurowych, mogą przechodzić na emeryturę na starych, korzystniejszych zasadach (np. po 25 latach służby).

Przepisy nie uwzględniają jednak Służby Celnej. Choć w 2017 roku wprowadzono funkcjonariuszy celnych do systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych (po wyroku Trybunału Konstytucyjnego), pominięto tożsame zmiany w wojskowej ustawie zaopopatrzeniowej.

Dwie kategorie żołnierzy

To tworzy problematyczną sytuację. Żołnierzowi, który przeszedł na emeryturę na "starych zasadach" i służył wcześniej w Służbie Celnej, ten okres jest wliczany do wysługi. Natomiast żołnierzowi, który służył w Służbie Celnej, a do wojska wstąpił po 2012 roku, okresu tej służby nie wliczają. Musi on służyć pełne 25 lat, by uzyskać prawo do emerytury.

Niesprawiedliwość i naruszenie Konstytucji?

RPO Marcin Wiącek uważa, że taka sytuacja budzi poważne wątpliwości natury konstytucyjnej. Pozbawienie byłych funkcjonariuszy celnych, którzy przeszli do wojska po 2012 roku, wcześniejszych i korzystniejszych uprawnień emerytalnych, może naruszać zasadę równości (art. 32 Konstytucji RP).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że funkcjonariusze Służby Celnej wykonujący zadania policyjne powinni być objęci systemem emerytalnym służb mundurowych. RPO podkreśla, że ustawodawca nie zrealizował tego wyroku w pełnym zakresie, co prowadzi do wtórnej niekonstytucyjności niektórych przepisów.

Czego chce RPO?

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do MON o szybkie działanie. RPO wzywa do podjęcia inicjatywy ustawodawczej, która włączy okres służby w Służbie Celnej do okresu służby wojskowej dla celów emerytalnych. To zlikwiduje dyskryminację i zapewni równe traktowanie wszystkich żołnierzy, niezależnie od wcześniejszej ścieżki zawodowej.