Oddali mieszkanie w zamian za rentę. Odwrócona hipoteka a dożywotnia renta

Odwrócona hipoteka to nie to samo, co dożywotnia renta. Odwróconą hipotekę mogą oferować tylko banki, podczas gdy umowa renty dożywotniej może być zawarta pomiędzy właścicielem mieszkania a funduszem hipotecznym.

Reklama

Czym jest odwrócona hipoteka?

Odwrócona hipoteka to mechanizm, w ramach którego osoba starsza przenosi prawo własności swojej nieruchomości na podmiot prywatny, otrzymując w zamian regularne świadczenia pieniężne dożywotnio. Mimo utraty własności, osoba starsza zachowuje prawo do mieszkania w nieruchomości do końca życia. Jednak, po śmierci właściciela, prawo do dysponowania nieruchomością przechodzi na instytucję finansową, co wyklucza możliwość dziedziczenia nieruchomości przez spadkobierców.

W odwróconej hipotece senior może zamienić swój dom lub mieszkanie na regularne wypłaty pieniędzy. Bank przejmuje wtedy własność nieruchomości, ale senior nadal może w niej mieszkać, dopóki żyje. Po śmierci nieruchomość przechodzi na bank, co oznacza, że nie może być ona przekazana dzieciom czy innym bliskim.

Choć odwrócona hipoteka jest obecna na polskim rynku od pewnego czasu, brakuje kompleksowych regulacji prawnych dotyczących odwróconych hipotek, co zostało podkreślone w analizie portalu bankier.pl. Obecne umowy opierają się na przepisach ogólnych, takich jak ustawa o księgach wieczystych oraz kodeks cywilny, a także na zbiorze rekomendowanych dobrych praktyk.

Reklama

Dla kogo renta za mieszkanie?

Z renty za mieszkanie mogą skorzystać osoby fizyczne, które mają zdolność do czynności prawnych. Jak podaje portal rynekpierwotny.pl, przede wszystkim muszą oni dysponować prawem własności do nieruchomości lub spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, lub prawem do użytkowania wieczystego. Co ważne, przed podpisaniem umowy stan prawny nieruchomości jest weryfikowany. W tym np. wpis do księgi wieczystej.

Kto korzysta z odwróconej hipoteki?

Zgodnie z danymi Związku Przedsiębiorstw Finansowych, największą grupą osób korzystających z odwróconej hipoteki są seniorzy w wieku od 75 do 80 lat.

Opcja mieszkanie w zamian za rentę może być korzystnym rozwiązaniem zwłaszcza dla emerytów lub rencistów, który mają niewielkie świadczenie z ZUS-u, a jednocześnie nie mogą lub nie chcą podejmować pracy w celu zapewnienia sobie dodatkowych środków finansowych.

Od początku obowiązywania tej formy finansowania w 2010 roku do końca 2023 roku, łączna wartość wypłaconych środków wyniosła 34 miliony złotych. Tylko w ubiegłym roku seniorzy otrzymali około 5 milionów złotych w ramach tego instrumentu finansowego.

Średnia wartość rynkowa mieszkań przekazywanych do funduszy inwestycyjnych kształtowała się na poziomie 411,6 tysięcy złotych. Jednocześnie, średnia powierzchnia takich nieruchomości wynosiła około 51,7 metrów kwadratowych. Największą dynamikę transakcji obserwowano w województwie mazowieckim.

Renta za mieszkanie - jak wygląda umowa?

Umowa zawierana jest w formie aktu notarialnego. W umowie znajduje się zapis o prawie do dożywotniego zamieszkiwania. Ponadto taki wpis umieszczany jest również w księdze wieczystej nieruchomości. W chwili podpisania umowy, strona, która zobowiązała się do wypłacania renty, staje się właścicielem domu lub lokalu mieszkalnego.

Jeżeli strona, która zobowiązała się do wypłacania renty, nie wywiązuje się z tego obowiązku, lub gdy instytucja udzielająca renty zbankrutowała, to poprzedni właściciel nieruchomości ma prawo do zwrotu prawa własności do nieruchomości. Warto dodać, że jeżeli w umowie nie widnieje zapis o możliwości odkupienia nieruchomości, to takie odkupienie będzie niemożliwe.

Dożywotnia renta w zamian za przekazanie własności mieszkania. Ile renty dożywotniej można dostać?

Wysokość świadczenia z tytułu renty hipotecznej jest zróżnicowana i zależy od szeregu czynników, takich jak wiek i płeć seniora, a także wartość nieruchomości. Fundusz hipoteczny, jako podmiot zarządzający nieruchomością, ponosi wszystkie koszty związane z jej utrzymaniem, w tym czynsz, ubezpieczenie oraz podatek od nieruchomości. Koszty te są pokrywane z wypłacanej seniorowi renty. Co istotne, renta hipoteczna nie podlega opodatkowaniu dochodowym oraz jest corocznie waloryzowana, co pozwala na utrzymanie jej realnej wartości.

Ile wynosi renta za mieszkanie?

Według danych portalu money.pl średnia miesięczna renta hipoteczna w 2023 roku wyniosła 1033 zł, co stanowiło blisko 39 proc. przeciętnego dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych w tym samym roku. W 2025 roku średnia renta dożywotnia za mieszkanie wynosi ok. 1000-1500 zł. Nie są to więc kokosy. Niska wartość tego wskaźnika świadczy o stosunkowo niskim poziomie wynagrodzeń w porównaniu z innymi dochodami gospodarstw domowych. Zgodnie z informacjami przekazami przez Fundusz Hipoteczny DOM - niektórzy seniorzy otrzymują miesięcznie nawet między 2500 a 6000 zł. Jest to jednak zależne od wartości mieszkania lub domu.

Czy kwota renty za mieszkanie jest zmienna?

Tak, wysokość renty wypłacanej przez fundusz ulega zmianom, ponieważ świadczenie jest waloryzowane o wskaźnik inflacji.

Czy oddanie mieszkania w zamian za rentę się opłaca?

Nie zawsze renta w zamian za mieszkanie będzie opłacalnym rozwiązaniem pod względem finansowym. Dlatego, zanim podpiszemy umowę, warto sięgnąć po kalkulator wysokości renty dożywotniej.

Polecamy kompleksowy poradnik "Kodeks pracy 2025"