Labuda zaznaczył, że dotychczasowe przepisy ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 roku wymagają doprecyzowania. Celem proponowanych zmian jest dostosowanie ich do obecnej rzeczywistości prawno-organizacyjnej. Nowe przepisy mają wejść w życie w marcu 2023 roku.
Cyfryzacja i "żadnej rewolucji obyczajowej"
Nie chcemy w tym obszarze robić żadnej rewolucji obyczajowej. Jedyną rewolucją będzie cyfryzacja. Chcemy, aby wszystkie procesy związane z pochówkiem mogły się odbywać w sposób cyfrowy – powiedział PAP Labuda. Te zmiany są wprowadzone, aby zastąpić obecną, archaiczną ustawę z 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Ustawę, która daleko nie przystaje do obecnej rzeczywistości i wymagań współczesności – zaznaczył.
Projekt zakłada wprowadzenie m.in. elektronicznej karty zgonu. Dane mają być automatycznie przekazywane do rejestrów państwowych i powiązanych instytucji. Ma to ulepszyć procedury związane z klasyfikacją przyczyn zgonów i umożliwiać dostęp do danych przez takie organy jak GIS, GUS, czy organów emerytalno-rentowych.
Chcemy, żeby w momencie wejścia w życie ustawy sto procent zgonów było rejestrowanych elektronicznie. Wszyscy wiedzą, że jest to daleko idące uproszczenie, nie tylko dla obywateli i firm, ale też dla państwa, szczególnie w sytuacjach kryzysowych, takich jak epidemia. Obecnie wciąż zbiorcze statystyki o przyczynach zgonów opracowywane są przez GUS nawet rok po czasie. Sprawą bezpieczeństwa jest to, żeby takie dane pojawiały się natychmiast – zaznaczył Labuda.
Z kolei cyfryzacja miejsc pamięci ma obejmować stworzenie centralnej bazy danych o cmentarzach i miejscach pochówków, wyszukiwarki i mapy grobów online, digitalizację ksiąg cmentarnych czy internetową listę cmentarzy historycznych i grobów osób zasłużonych.
Doprecyzowanie definicji
Ustawa ma także zdefiniować takie pojęcia jak m.in. balsamowanie, cmentarz, ekshumacja czy grób. Precyzować miejsca, w których będą mogły powstawać nowe cmentarze, domy i zakłady pogrzebowe. Zgodnie z propozycją, domy i zakłady pogrzebowe będą mogły powstać tylko na terenach zabudowy usługowej, co mają precyzować lokalne plany zagospodarowania przestrzennego.
Obecnie przewidywany przez nas termin wejścia w życie proponowanych przepisów to 1 marca 2023 roku. Termin może ulec zmianie w wyniku dalszych prac rządowych, czy prac parlamentarnych. Jesteśmy po etapie konsultacji i uzgodnień. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych dwóch miesięcy ten projekt znajdzie swój finał, jeśli chodzi o etap rządowy i trafi do etapu parlamentarnego - powiedział Labuda. I dodał, że "zakładamy też odpowiednie vacatio legis dla poszczególnych wymogów ustawowych. Najdłuższy termin, kiedy ostatnie zmiany będą wprowadzone, to rok 2028".
Wprowadzenie elektronicznych ksiąg cmentarnych ma trwać do 2026. Do roku 2028 konieczne będzie dostosowanie instalacji krematoriów do wymogów emisyjnych. Wcześniej, bo do końca sierpnia 2023 r., firmy z branży będą miały obowiązek na złożenie wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców pogrzebowych. Do tego czasu mają także zostać ogłoszone regulaminy cmentarzy.
Targi Necroexpo
O nowych rozwiązaniach dyskutowano podczas targów Necroexpo w Targach Kielce, jedynego tego typu wydarzenia w Polsce skierowanego do branży funeralnej. Do 5 czerwca w halach targowych prezentować się będą producenci karawanów, urn, trumien, a także innego asortymentu pogrzebowego.
W kieleckim ośrodku wystawienniczym zaprezentowano m.in. urny w kształcie piłki nożnej, czy aplikacje do tworzenia wirtualnych nekrologów.
Autor: Wiktor Dziarmaga