Raport, przedstawiony w poniedziałek, opiera się na szacunkach GUS, z których wynika, że straty budżetu z powodu nielegalnego rynku tzw. wyrobów akcyzowych wyniosły w 2010 r. ok. 6 mld zł. Największym źródłem tych strat są nieopodatkowane papierosy.
Liczbę sprzedawanych w ramach szarej strefy papierosów szacuje się na ponad 8 mld sztuk w 2010 r. (ekwiwalent ładunku ponad 1000 samochodów ciężarowych) o wartości rynkowej 3,8 mld zł, co oznacza ubytek dochodów skarbu państwa z akcyzy i VAT w wysokości 3,2 mld zł. Corocznie na rynek w ramach szarej strefy wprowadzane jest paliwo o wartości 2-3 mld zł, z czego wartość podatków nieuiszczonych na rzecz budżetu wynosi 1,4 mld zł. Wielkość szarej strefy wyrobów spirytusowych szacuje się na niemal 13,7 mln litrów alkoholu. Tu straty budżetu szacowane są na 1,5 mld zł.
Zdaniem ekspertów ważną przyczyną wywołującą rozwój szarej strefy w Polsce jest polityka fiskalna państwa, zmierzająca do zwiększenia dochodów z podatku akcyzowego, a zwłaszcza z akcyzy od wyrobów tytoniowych, która rośnie w tempie szybszym niż wymaga tego UE.
Nielegalny handel wyrobami tytoniowymi w województwach wschodnich (lubelskie i podlaskie) przekracza 50 proc. całości sprzedaży i ilustruje skalę problemu w Polsce. Drugim, obok przemytu, problemem są nielegalne wytwórnie.
"Polska i Czechy są krajami, gdzie wykrywanych jest najwięcej nielegalnych fabryk podrabiających wyroby tytoniowe, które trafiają głównie na rynki Europy Zachodniej. Szacuje się, że od 2004 r. w Polsce wykryto ok. 40 nielegalnych fabryk, magazynów i drukarni. Należy podkreślić, że za nielegalną produkcją stoją zorganizowane międzynarodowe grupy przestępcze" - powiedziała Magdalena Włodarczyk, dyrektor Krajowego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego.
Podczas konferencji prasowej, na której przedstawiono raport, podpisana została Warszawska Deklaracja Sierpniowa, konstytuująca "Koalicję na rzecz walki z przemytem". W dokumencie zwolennicy stworzenia koalicji deklarują wolę podejmowania działań, które doprowadzą do likwidacji przemytu. Pod deklaracją podpisali się: minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski, przedstawiciele resortów: gospodarki, rolnictwa oraz służby celnej i policji, a także Andrzej Malinowski, przewodniczący Pracodawców RP.
"Staramy się pokazać, że w walce z przemytem nie wystarczy oddzielne działanie poszczególnych resortów. Podejmujemy inicjatywę koalicji do walki z przemytem specjalnie w okresie kampanii wyborczej, z nadzieją, że nowy premier zajmie się tym problemem, bo bardzo wielu przedsiębiorców ponosi straty z tego tytułu" - powiedział Malinowski.