Prawo do takich odszkodowań gwarantuje unijne rozporządzenie z 2007 r. W Polsce miało zacząć obowiązywać w grudniu 2009 r., jednak w listopadzie 2009 r. Rada Ministrów zadecydowała, że czasowo zwolni przewoźników pasażerskich z obowiązku wypłacania odszkodowań. Argumentowano wtedy, że w całym kraju trwają liczne remonty linii kolejowych, co wydłuża czas przejazdu. Z tego powodu pociągi się spóźniają, a obowiązek wypłaty pasażerom odszkodowań z tego powodu zmusiłby spółki do ponoszenia ogromnych kosztów.

Reklama

Jak powiedział wiceminister infrastruktury Andrzej Massel, odpowiedzialny w resorcie za kolej, ministerstwo chce stopniowo zwiększać przysługujące pasażerom prawa. Zaproponowane przez resort infrastruktury rozporządzenie zakłada, że odszkodowanie przysługiwałoby na razie pasażerom pociągów objętych obowiązkową rezerwacją miejsc. W praktyce oznacza to, że o odszkodowanie za spóźnienia mogliby ubiegać się pasażerowie korzystający z połączeń międzynarodowych i ekspresów - czyli tych, gdzie bilety są najdroższe. Zmiany nie obejmą na razie pociągów TLK i InterRegio.

Unijne rozporządzenie stanowi, że minimalna kwota odszkodowania to 25 proc. ceny biletu w przypadku opóźnienia przekraczającego godzinę, ale mniejszego niż dwie godziny, a 50 proc. przy opóźnieniu przekraczającym dwie godziny. Przewoźnik ma miesiąc na wypłatę odszkodowania. Ministerstwo proponuje także, by wobec pociągów z obowiązkową rezerwacją miejsc były stosowane unijne przepisy dotyczące zaliczek. Oznacza to, że w przypadku śmierci lub zranienia pasażera przewoźnik będzie zobowiązany do wypłaty zaliczki na rzecz odszkodowania. Zaliczka ma zaspokoić bieżące potrzeby finansowe pasażera i być proporcjonalna do poniesionej szkody. W przypadku śmierci pasażera nie może być mniejsza niż 21 tys. euro.

W resortowym projekcie rozporządzenia zapisano, że wejdzie ono w życie z początkiem lipca br. Unijne rozporządzenie przyznające prawo do odszkodowań jest jednym z aktów prawnych tworzących tzw. III pakiet kolejowy, określający warunki funkcjonowania pasażerskiego transportu kolejowego na terenie wspólnoty.