Czym jest świadczenie honorowe dla stulatków?

Świadczenie honorowe to specjalny dodatek finansowy przyznawany osobom, które ukończyły 100 lat życia. Jest to forma uhonorowania długowieczności i wyraz szacunku państwa dla seniorów, którzy osiągnęli tak wyjątkowy wiek. Świadczenie to ma charakter dożywotni – oznacza to, że jest wypłacane od momentu ukończenia 100. roku życia aż do śmierci. Warto podkreślić, że jest to świadczenie niezależne od emerytury czy renty. Stulatek otrzymuje je dodatkowo, bez względu na inne pobierane świadczenia z ZUS, KRUS czy innych systemów ubezpieczeniowych.

Reklama

Jaka jest wysokość świadczenia honorowego w 2025 roku?

W 2025 roku miesięczna kwota świadczenia honorowego dla stulatków wynosi 6590 zł miesięcznie. Jest to znaczący wzrost w porównaniu do poprzednich lat, co wynika z mechanizmu waloryzacji tego świadczenia. Wysokość świadczenia honorowego jest corocznie aktualizowana, ponieważ jest powiązana z kwotą bazową dla emerytur i rent. Dokładniej mówiąc, świadczenie honorowe wynosi tyle, ile wynosi tzw. kwota bazowa, która obowiązuje w dniu setnych urodzin seniora.

Historia zmian wysokości świadczenia honorowego

Reklama

Dla porównania, wysokość świadczenia honorowego w poprzednich latach wynosiła:

  • Od 1 marca 2023 roku do 29 lutego 2024 roku: 5540,25 zł brutto,
  • Od 1 marca 2021 roku do 28 lutego 2022 roku: 4512,41 zł brutto,
  • Od 1 marca 2020 roku do 28 lutego 2021 roku: 4294,67 zł brutto,
  • Od 1 marca 2019 roku do 29 lutego 2020 roku: 3731,13 zł brutto.

Jak widać, kwota ta systematycznie rośnie, co jest związane z coroczną waloryzacją świadczeń emerytalnych i rentowych.

Kto ma prawo do świadczenia honorowego?

Prawo do świadczenia honorowego przysługuje każdej osobie, która:

  • Ukończyła 100 lat życia,
  • Ma polskie obywatelstwo lub prawo do pobytu na terenie Polski,
  • Mieszka w Polsce.

Co ważne, nie ma znaczenia, czy osoba stuletnia pobiera już inne świadczenia, takie jak emerytura czy renta. Świadczenie honorowe przysługuje niezależnie od innych otrzymywanych świadczeń i nie wpływa na ich wysokość.

Jak uzyskać świadczenie honorowe w 2025 roku?

Uzyskanie świadczenia honorowego w 2025 roku jest stosunkowo proste. W większości przypadków cała procedura odbywa się automatycznie, bez konieczności składania specjalnych wniosków przez stuletniego jubilata lub jego rodzinę.

Procedura przyznania świadczenia honorowego

  • ZUS przyznaje świadczenie z urzędu - jeśli stulatek otrzymuje już emeryturę lub rentę z ZUS, instytucja ta ma wszystkie niezbędne dane i automatycznie rozpoczyna wypłatę świadczenia honorowego.
  • KRUS działa podobnie - osoby pobierające świadczenia z KRUS również nie muszą składać wniosków, gdyż KRUS przyznaje świadczenie honorowe automatycznie.
  • W przypadku osób niepobierających świadczeń z ZUS lub KRUS - konieczne jest złożenie wniosku w oddziale ZUS. Dotyczy to głównie osób, które nigdy nie pracowały w Polsce lub z innych powodów nie otrzymują żadnych świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych.

Świadczenie honorowe a wymagane dokumenty

Jeśli konieczne jest złożenie wniosku, należy przygotować:

  • Wniosek o przyznanie świadczenia honorowego (dostępny w oddziałach ZUS lub na stronie internetowej),
  • Dokument potwierdzający datę urodzenia (dowód osobisty, paszport lub akt urodzenia),
  • Oświadczenie o miejscu zamieszkania na terenie Polski,
  • Informacje o numerze konta bankowego, na które ma być przekazywane świadczenie.

Kiedy rozpoczyna się wypłata świadczenia honorowego?

Wypłata świadczenia honorowego rozpoczyna się od miesiąca, w którym osoba ukończyła 100 lat życia. Na przykład, jeśli ktoś obchodzi setne urodziny 15 lipca 2025 roku, to pierwsze świadczenie honorowe zostanie wypłacone za lipiec 2025 roku. Co ważne, wysokość świadczenia jest ustalana według kwoty bazowej obowiązującej w dniu setnych urodzin i pozostaje niezmieniona przez cały okres jego pobierania. Oznacza to, że osoba, która ukończyła 100 lat w 2025 roku, będzie otrzymywać 6590 zł brutto miesięcznie, aż do końca życia, nawet jeśli w kolejnych latach kwota bazowa ulegnie zmianie.

Świadczenie honorowe a podatki i składki

Świadczenie honorowe podlega tym samym zasadom opodatkowania co emerytury i renty. W 2025 roku oznacza to, że:

  • Od świadczenia honorowego pobierany jest podatek dochodowy według skali podatkowej,
  • Od świadczenia honorowego pobierana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9 proc.

Warto zaznaczyć, że większość stulatków, ze względu na niskie dochody całkowite, zazwyczaj nie płaci podatku dochodowego od tego świadczenia lub płaci go w minimalnej wysokości.

Świadczenie honorowe a inne formy wsparcia dla stulatków

Oprócz świadczenia honorowego, stulatkowie mogą liczyć na inne formy wsparcia i uhonorowania:

  • Listy gratulacyjne - tradycyjnie stulatkowie otrzymują listy gratulacyjne od Prezesa Rady Ministrów.
  • Lokalne uroczystości - wiele gmin i miast organizuje specjalne uroczystości dla mieszkańców, którzy ukończyli 100 lat.
  • Dodatkowe świadczenia lokalne - niektóre samorządy przyznają własne, dodatkowe świadczenia dla stulatków zamieszkujących ich teren.
  • Usługi opiekuńcze - stulatkowie, jak wszyscy seniorzy wymagający pomocy, mogą korzystać z usług opiekuńczych organizowanych przez ośrodki pomocy społecznej.

Liczba stulatków w Polsce

Liczba osób dożywających 100 lat w Polsce systematycznie rośnie. Pod koniec 2024 roku w Polsce żyło około 3 300 takich osób. To o wiele więcej niż jeszcze dekadę temu, co odzwierciedla ogólny trend wydłużania się średniej długości życia w naszym kraju. Ciekawostką jest fakt, że zdecydowaną większość stulatków stanowią kobiety – około 85 proc. wszystkich osób w wieku 100+ lat to panie, co potwierdza znane zjawisko większej długowieczności kobiet.

Czy świadczenie honorowe jest waloryzowane corocznie?

Tak, świadczenie honorowe dla stulatków jest waloryzowane corocznie, począwszy od 1 marca 2025 roku. Waloryzacja odbywa się w marcu, na takich samych zasadach jak waloryzacja emerytur i rent. Należy jednak pamiętać, że wysokość świadczenia honorowego jest ustalana jednorazowo w dniu ukończenia przez daną osobę 100 lat życia. Kwota ta jest równa kwocie bazowej obowiązującej w tym dniu i nie podlega późniejszym waloryzacjom. Osoba, która ukończyła 100 lat, otrzymuje więc stałą kwotę świadczenia przez cały okres jego pobierania.

Czy świadczenie honorowe wpływa na inne pobierane świadczenia?

Nie, świadczenie honorowe jest dodatkiem do emerytury lub renty i nie wpływa na ich wysokość. Jest to niezależne świadczenie, które nie jest wliczane do dochodu przy ustalaniu prawa do innych świadczeń zależnych od dochodu, takich jak zasiłki z pomocy społecznej czy dodatki mieszkaniowe.

Co w sytuacji, gdy stulatek przebywa w domu pomocy społecznej?

Osoba przebywająca w domu pomocy społecznej zachowuje prawo do świadczenia honorowego. Jednak zgodnie z przepisami o pomocy społecznej, część tego świadczenia (podobnie jak część emerytury czy renty) może być przekazywana na pokrycie kosztów pobytu w placówce. Maksymalnie na ten cel może być przeznaczone 70 proc. dochodu mieszkańca DPS.

Czy można otrzymać świadczenie honorowe za zmarłego stulatka?

Nie, świadczenie honorowe ma charakter osobisty i wygasa z chwilą śmierci uprawnionej osoby. Nie jest możliwe ubieganie się o wypłatę tego świadczenia przez spadkobierców za okres po śmierci stulatka.

Czy obcokrajowiec mieszkający w Polsce może otrzymać świadczenie honorowe?

Nie, obcokrajowiec mieszkający w Polsce nie może otrzymać świadczenia honorowego, ponieważ prawo do niego przysługuje wyłącznie obywatelom polskim.

Jaka jest wysokość świadczenia honorowego dla stulatków od 1 marca 2025 roku?

Od 1 marca 2025 roku świadczenie honorowe wynosi 6589,67 zł brutto miesięcznie po waloryzacji o 5,5 proc.

Czy świadczenie honorowe jest wypłacane zamiast emerytury?

Nie, świadczenie honorowe jest dodatkiem do emerytury lub renty i nie zastępuje ich.

Jak często świadczenie honorowe będzie waloryzowane?

Świadczenie honorowe będzie waloryzowane corocznie, zgodnie z zasadami obowiązującymi dla emerytur i rent.

Polecamy kompleksowy poradnik "Kodeks pracy 2025"