Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Specjalna emerytura dla urodzonych między 1948 a 1969 rokiem
Kto może przejść na wcześniejszą emeryturę? Przywilej ten przysługuje m.in. osobom, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Osoby, które przez lata pracowały w warunkach szkodliwych dla zdrowia, takich jak kopalnie, huty czy zakłady przemysłowe, gdzie miały styczność z substancjami toksycznymi jak kadm i ołów, bądź były narażone na długotrwały hałas i wibracje, mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. Te szczególnie obciążające warunki pracy przyspieszają zużycie organizmu, dlatego prawo przyznaje im możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę.
Do kategorii zawodów, które ze względu na swoje specyficzne, często szkodliwe dla zdrowia warunki pracy, uprawniają pracowników do wcześniejszego przejścia na emeryturę, korzystniejszych świadczeń emerytalnych lub zaliczenia do wyższej grupy inwalidzkiej, należą między innymi:
- Energetyka: Pracownicy sektora energetycznego, ze względu na kontakt z wysokimi napięciami, promieniowaniem i innymi czynnikami szkodliwymi, są szczególnie narażeni na pogorszenie stanu zdrowia.
- Chemia: Pracownicy przemysłu chemicznego mają styczność z różnego rodzaju substancjami toksycznymi, co może prowadzić do poważnych chorób zawodowych.
- Budownictwo i przemysł materiałów budowlanych: Praca na budowach i w przemyśle materiałów budowlanych wiąże się z narażeniem na pyły, hałas, wibracje i inne czynniki uciążliwe dla organizmu.
- Leśnictwo, przemysł drzewny i papierniczy: Pracownicy tych branż są narażeni na działanie czynników atmosferycznych, urazów mechanicznych oraz kontakt z substancjami drażniącymi.
- Przemysł lekki: Pracownicy przemysłu lekkiego, zwłaszcza w niektórych jego gałęziach (np. tekstylnym), mogą być narażeni na długotrwałe obciążenia układu ruchu i oddziaływanie szkodliwych substancji.
- Transport i łączność: Pracownicy transportu, zwłaszcza kierowcy zawodowi, są narażeni na stres, zmęczenie, a także na działanie czynników środowiskowych, takich jak wibracje i hałas.
- Gospodarka komunalna: Pracownicy gospodarki komunalnej mają styczność z różnymi rodzajami odpadów, co może prowadzić do narażenia na działanie patogenów i substancji toksycznych.
- Rolnictwo i przemysł rolno-spożywczy: Praca w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym wiąże się z narażeniem na działanie czynników atmosferycznych, urazów mechanicznych oraz kontakt z substancjami chemicznymi stosowanymi w rolnictwie.
- Przemysł poligraficzny: Pracownicy przemysłu poligraficznego są narażeni na działanie pyłów, farb drukarskich i innych substancji chemicznych, które mogą podrażniać drogi oddechowe i skórę.
- Służba zdrowia i opieka społeczna: Pracownicy służby zdrowia i opieki społecznej, zwłaszcza ci pracujący na oddziałach zakaźnych lub onkologicznych, są narażeni na kontakt z patogenami i substancjami toksycznymi.
- Zespoły formujące szkło: Praca przy formowaniu szkła wiąże się z narażeniem na wysokie temperatury, promieniowanie cieplne i ryzyko oparzeń.
- Statki żeglugi powietrznej: Praca na statkach wiąże się z długimi okresami spędzonymi z dala od domu, nieregularnym rytmem pracy, a także narażeniem na działanie czynników środowiskowych, takich jak wiatr, sól morska i niska temperatura.
- Porty morskie: Pracownicy portów morskich są narażeni na hałas, wibracje, pyły, a także na ryzyko urazów mechanicznych.
Wcześniejsza, specjalna emerytura - warunki
Wcześniejsza emerytura przysługuje osobom, które przed końcem 2008 roku spełniły określone kryteria. Muszą one mieć ukończony wiek emerytalny, posiadać odpowiednio długi staż pracy (zarówno ten, za który odprowadzano składki, jak i ten, który nie był objęty ubezpieczeniem) oraz wykazać się wymaganym okresem pracy w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Warto dodać, że osoby, które ubiegają się o wcześniejszą emeryturę, nie mogą być uczestnikami Otwartego Funduszu Emerytalnego lub muszą zrezygnować ze zgromadzonych tam środków na rzecz budżetu państwa.
Ponadto wcześniejsza emerytura przysługuje osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku, które nie są uczestnikami Otwartego Funduszu Emerytalnego lub zrezygnowały ze zgromadzonych tam środków na rzecz budżetu państwa oraz spełniły określone warunki przed 1 stycznia 1999 roku. Muszą one posiadać wymagany staż pracy (zarówno ten, za który odprowadzano składki, jak i ten, który nie był objęty ubezpieczeniem) oraz wykazać się okresem pracy w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze bądź co najmniej pięcioletnim stażem pracy pod ziemią, lub na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, a także kopalniach otworowych siarki. W przypadku osób pracujących w górnictwie, wiek emerytalny ulega obniżeniu o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej.
Wcześniejsza, specjalna emerytura - wniosek
Wniosek o wcześniejszą emeryturę dla osób urodzonych między 1948 a 1969 rokiem można złożyć najwcześniej 30 dni przed spełnieniem tych warunków. Jeśli złożymy go wcześniej, zostanie odrzucony. Jeśli natomiast złożymy go później, emerytura zostanie naliczona od miesiąca, w którym złożyłeś wniosek. Dobra wiadomość jest taka, że jeżeli nie zgadzamy się z decyzją ZUS, możemy się od niej odwołać. Takie odwołanie składamy w ZUS, który wydał decyzję, i to ZUS przekazuje je do sądu. Mamy na to miesiąc od momentu, gdy dostaniemy decyzję. Odwołanie jest za darmo.
