Kiedy zostajemy zwolnieni z pracy, zawsze, nawet wówczas, gdy się tego spodziewaliśmy, odczuwamy smutek i rozgoryczenie. Niestety, jakkolwiek okrutnie by to zabrzmiało, pracodawca nie ma obowiązku nas zatrudniać, a robi to tylko wtedy, kiedy mu się to opłaca.
Nawet w tak dramatycznej chwili, jak utrata pracy, miejmy oczy i uszy szeroko otwarte, aby zwolnienie nastąpiło na najbardziej korzystnych dla nas warunkach.

Umowa o pracę może być rozwiązana na mocy porozumienia stron, za wypowiedzeniem - przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez wypowiedzenia - przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Stosunek pracy ustaje także wraz z upływem czasu, na który umowa o pracę została zawarta albo z dniem ukończenia pracy, na której wykonanie umowa została zawarta, jednak w tych przypadkach sprawa jest oczywista i takie przypadki raczej nie mogą być przedmiotem sporu.

W przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, także od razu godzimy się na ustalone warunki rozwiązania umowy. Jednakże w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, mogą one zostać rozwiązane tylko wtedy, jeśli w piśmie wypowiadającym pracę pracodawca poda dokładną przyczynę uzasadniającą jej rozwiązanie oraz pouczenie dla pracownika o jego prawie odwołania się do Sądu Pracy.

Pilnuj okresu wypowiedzenia
Pracując w oparciu o umowę o pracę, czy to na okres próbny, czy na czas nieokreślony, Tobie i pracodawcy przysługuje okres wypowiedzenia. Oznacza to, że pracodawca przez okres wypowiedzenia będzie musiał płacić Ci wynagrodzenie - niezależnie od tego, czy zażąda od Ciebie świadczenia pracy przez cały okres wypowiedzenia, czy zwolni Cię z obowiązku świadczenia pracy.

W przypadku umów na okres próbny okres wypowiedzenia powinien wynosić minimalnie:
3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące,
zaś w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony okres wypowiedzenia nie powinien być krótszy niż:
2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Negocjuj
Gdy otrzymasz od pracodawcy wypowiedzenie z pracy nie poddawaj się od razu. Najpierw dowiedz się, jakie są powody takiej decyzji. Jeśli np. okaże się, że to cięcia finansowe zmuszają Twojego pracodawcę do zwolnienia Cię postaraj się negocjować wypowiedzenie zmieniające warunki pracy. Może to rzeczywiście znacznie obniżyć Twoje dochody (pracodawca może zaproponować Ci pracę za niższe pieniądze), ale nadal będziesz zatrudniony. Pracując za mniejszą kwotę, wciąż będziesz w stanie się utrzymać, a jeśli będziesz z nowych warunków nie do końca zadowolony będziesz miał czas na spokojne szukanie inne pracy. Pamiętaj jednak! Nie daj się wykorzystywać i wcisnąć sobie najbardziej poniżających czynności, bo wówczas to zakrawa na mobbing.
.
Są jednak osoby, których zwolnić nie wolno. Do nich należą:
* społeczni inspektorzy pracy
* pracownicy-członkowie organizacji samorządów zawodowych
* członkowie zarządu zakładowej organizacji związkowej komitetu założycielskiego, komisji rewizyjnej, pracownicy pełniący z wyboru funkcje w organach organizacji związkowej działającej poza zakładem pracy
* posłowie, senatorowie, radni
* członkowie rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego
* osoby powołane do czynnej służby wojskowej
* żona żołnierza odbywającego zasadniczą służbę wojskową
* kobiety w ciąży
* kobiety korzystające z urlopu wychowawczego
* osoby, którym brakuje dwóch lat do osiągnięcia wieku emerytalnego
* kombatanci, inwalidzi wojenni i wojskowi
* osoby objęte ochroną na mocy Ustawy z dnia 13 listopada z 1963 roku o zwalczaniu chorób zakaźnych
* pracownik, który jest na urlopie lub nie ma go w pracy z innej usprawiedliwionej przyczyny (chyba że upłynął już czas objęty ochroną)

W większości przypadków, np. gdy uważamy, że zostaliśmy niesłusznie zwolnieni, możemy skierować sprawę do sądu. Pamiętajmy jednak - pracodawca ma środki finansowe, często zatrudnia prawników. Dobrze zastanówmy się, rozważmy wady i zalety takiego rozwiązania.

Nawet jeśli wygramy sprawę w sądzie, pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie innych obowiązków (prawdopodobnie praca ta nie będzie szczytem naszych marzeń) albo stworzyć taką atmosferę, że co prawda zyskamy satysfakcję z odzyskanej pracy, ale rychło nabawimy się wrzodów żołądka. Z drugiej jednak strony, jeśli czujemy, że zostałyśmy potraktowane w sposób niesprawiedliwy, warto zwrócić się o rozstrzygnięcie sporu do Sądu Pracy. Możemy domagać się nie tylko przywrócenia do pracy, ale też stosownego odszkodowania.







































Reklama


Prawo na temat wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony
W systematyce nawiązywania i rozwiązywania umów o pracę umowa zawarta na czas nieokreślony, wedle zamiaru ustawodawcy, miała być typową najczęściej występującą instytucją stosunku pracy. Do niedawna tak było. Obecnie tendencje związane z czasowym zawieraniem umów o pracę, mimo istnienia art. 251 K.p., powoli wypierają umowę bezczasową.

Zapamiętajmy:
- Minimalne okresy zatrudnienia, od których zależy długość okresu wypowiedzenia oznaczają zatrudnienie u danego pracodawcy, u którego dochodzi do wypowiedzenia umowy o pracę. Zatrudnienie u tego pracodawcy, to suma wszystkich okresów wykonywania pracy u tego pracodawcy na podstawie stosunku pracy, bez względu na jakiekolwiek przerwy w zatrudnieniu.
- Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia zalicza się także sam okres wypowiedzenia umowy. Oznacza to, że jeżeli w trakcie biegnącego miesięcznego okresu wypowiedzenia pracownik osiągnąłby 3 letni okres zatrudnienia, to okres wypowiedzenia umowy o pracę ulega przedłużeniu do 3 miesięcy.
- Okres wypowiedzenia wynoszący 2 tygodnie kończy się w sobotę a wynoszący 1 miesiąc lub 3 miesiące kończy się ostatniego dnia miesiąca (art. 30 § 22 K.p.). Bieg okresu wypowiedzenia obejmuje równo 2 tygodnie, 1 miesiąc, lub 3 miesiące. Oznacza to, że jeżeli pracownikowi wypowiedziano umowę o pracę (doręczono pismo o wypowiedzeniu) w dniu 8 stycznia 2007 r., to 3 miesięczny okres wypowiedzenia biegnie od 1 lutego do 30 kwietnia 2007 r. W okresie od 9 do 31 stycznia 2007 r. okres wypowiedzenia jeszcze nie biegnie, czyli pracownik nie znajduje się w okresie wypowiedzenia (por. wyrok SN z dnia 2.04.1988 r. I PZP 38/78. OSNCP 1979/10/188).
- Zgodnie z art. 37 K.p., w czasie biegnącego okresu wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, zwolnienie na poszukiwanie pracy w wymiarze:

* 2 dni roboczych, w przypadku 2 tygodniowego lub miesięcznego okresu wypowiedzenia,
* 3 dni roboczych, w przypadku 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, co dotyczy także sytuacji skrócenia przez pracodawcę okresu wypowiedzenia do 1 miesiąca na podstawie art. 361 K.p.
- Zgodnie z art. 361 K.p. jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony następuje z powodu:

* ogłoszenia upadłości pracodawcy,
* likwidacji pracodawcy,
* z innych przyczyn nie dotyczących pracownika,
pracodawca ma prawo skrócić 3 miesięczny okres wypowiedzenia najwyżej do 1 miesiąca. Za pozostałą część okresu wypowiedzenia (za część, o którą skrócono właściwy okres wypowiedzenia) pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za tę pozostałą część okresu wypowiedzenia.



Wypowiedzenie umowy na czas określony
- Każda umowa o pracę może być przez pracownika lub pracodawcę wypowiedziana, z wyjątkiem umowy zawartej na czas określony, w stosunku do której ustawodawca stworzył ograniczenia jej wypowiadania.

- W myśl art. 33 K.p. przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

- Dwutygodniowy okres wypowiedzenia umowy kończy się w sobotę (art.30 § 21 K.p.), przy czym bieg tego okresu rozpoczyna się od następnego dnia po złożeniu oświadczenia woli drugiej stronie stosunku pracy (art. 111 § 2 K.c. przez art. 300 K.p.).

- Pod pojęciem złożenia oświadczenia woli drugiej stronie stosunku pracy należy rozumieć moment (dzień), w którym ta strona zapoznała się w związku z bezpośrednim przekazaniem lub otrzymała pocztą pismo o wypowiedzeniu umowy o pracę.

- Dwutygodniowy okres wypowiedzenia oznacza czas minimalny, jaki biegnie od dnia złożenia oświadczenia woli do dnia rozwiązania umowy. W zależności od tego, w którym momencie oświadczenie woli zostanie drugiej stronie złożone, okres ten może ulegać odpowiedniemu wydłużeniu, nie przekroczy jednak nigdy 3 tygodni.

Przykładowo, jeśli pracownik wręczył pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w sobotę 2 grudnia 2006 r. to umowa o pracę rozwiązała się w sobotę 23 grudnia 2006 r. Jeśli pracodawca otrzymał pismo o wypowiedzeniu w dniu 8 grudnia 2006 r., to umowa o pracę rozwiązałaby się także 23 grudnia 2006 r.

- W każdej jednak sytuacji, umowa czasowa nie może być wypowiedziana, jeśli strony takiej możliwości nie sformułują w jej streści. Wyjątek stanowi możliwość wypowiedzenia umowy z przyczyn nie dotyczących pracownika na podstawie ustawy o tzw. zwolnieniach grupowych, co dotyczy obu stron stosunku pracy (por. art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. Dz. U. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.).

- Pojęcie dni robocze należy rozumieć jako dni pracy danego pracownika, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Przez dni robocze należy więc rozumieć dni zaplanowane do przepracowania przez danego pracownika, bez względu na to, że w tych dniach pracownik nie będzie obecny w pracy np. z powodu urlopu czy innego zwolnienia okolicznościowego od pracy.