W jakich obszarach bankowości może być stosowany benchmarking?

JUSTYNA ZABAWA: Porównywać się można na różnych płaszczyznach. Może to być np. benchmarking poszczególnych usług bankowych lub też benchmarking poszczególnych procesów biznesowych w organizacji, jaką jest bank. Stąd też można mówić o benchmarkingu bankowych procesów biznesowych lub benchmarkingu usług bankowych. Procesy biznesowe lub też usługi bankowe są porównywane systematycznie i ciągle względem najsilniejszych konkurentów lub liderów. Analizując obszary bankowości, w których benchmarking może być stosowany, rozpatruje się jedno z kryteriów podziału benchmarkingu – kryterium przedmiotowe. W oparciu o nie można wyróżnić benchmarking bankowych procesów biznesowych, usług bankowych (benchmarking wyników), a także benchmarking strategiczny, w którym to stosowane są zarówno procedury, jak i procesy na poziomie strategicznym.

Reklama

W jakim celu w bankach stosuje się benchmarking?

To metoda zarządzania jakością. Zapewnia podniesienie poziomu jakości usług na rzecz klientów zewnętrznych dzięki identyfikacji najlepszych rozwiązań właśnie z punktu widzenia jakości. Instytucja bankowa może zdobyć wiedzę o optymalnych usługach bankowych i optymalnym przebiegu bankowych procesów biznesowych. Bank może także określić swoją pozycję względem najsilniejszych konkurentów, a także uniknąć błędów przy np. reorganizacji procesów biznesowych oraz zmian parametrów poszczególnych usług bankowych.

Reklama

Na jakich poziomach w sektorze bankowym może odbywać się benchmarking?

W zależności od tego, z kim porównywana jest instytucja bankowa, w której wdrażany jest benchmarking, możemy mówić o benchmarkingu wewnętrznym, konkurencyjnym oraz funkcjonalnym. Ten pierwszy można przeprowadzić w różnych oddziałach jednego banku. W przypadku benchmarkingu konkurencyjnego mamy do czynienia z porównywaniem z bezpośrednio obecnymi lub potencjalnymi konkurencyjnymi instytucjami odnośnie tych samych usług. Natomiast przy zastosowaniu benchmarkingu funkcjonalnego partnerem do porównań jest każdy z tych banków, który ma doskonałą opinię w dziedzinie stanowiącej przedmiot porównania. W przypadku tego rodzaju benchmarkingu możliwym jest również porównywanie danego obiektu ze wzorcem, czyli benchmarkiem. Godne uwagi jest również porównywanie wielu oddziałów jednego banku komercyjnego, ale znajdujących się w różnych częściach kraju.

Czy banki w Polsce stosują benchmarking bankowy?

Reklama

Polskie instytucje bankowe zaczynają dostrzegać znaczenie benchmarkingu. Także w krajach Europy Zachodniej, jak np. w Niemczech i Austrii, benchmarking bankowy zyskuje coraz większe grono zwolenników. Jednak w bankach krajów Europy Wschodniej i Centralnej wciąż są bariery w stosowaniu rozwiązań benchmarkingowych. Wynikać one mogą m.in. z czasochłonności i pracochłonności projektów benchmarkingowych. Przyczynia się do tego brak otwartości na nowatorskie zmiany, a przede wszystkim koszty związane z wdrażaniem rozwiązań. Obserwując jednak europejski rynek usług finansowych, wydaje się, iż bariery te wkrótce przestaną być problemem.

BENCHMARKING BANKOWY

1. Planowanie – polega na wyznaczeniu zespołu wdrażającego benchmarking (tzw. grupy benchmarkingowej), szczegółowym określeniu przedmiotu benchmarkingu, a także precyzyjnego ustalenia źródeł informacji niezbędnych do przeprowadzenia analizy benchmarkingowej. Mogą to być np. instrukcje, regulaminy czy też procedury.

2. Poszukiwanie – na tym etapie identyfikuje się instytucje bankowe, które będą stanowić partnerów benchmarkingowych. Tworzony jest katalog kryteriów, jakie powinna spełniać instytucja bankowa, do której nastąpi porównanie, i na jej podstawie zidentyfikować potencjalnych partnerów oraz wybrać spośród nich instytucję bankową najbardziej odpowiednią do przeprowadzenia analizy benchmarkingowej. Kolejną sprawą jest nawiązanie kontaktu z wybraną instytucją bankową. Jeśli poszukujemy najlepszych rozwiązań np. w ramach banków spółdzielczych wchodzących w skład jednego zrzeszenia, różnych oddziałów jednego banku, faza przebiega znacznie sprawniej.

3. Obserwacja – jej celem jest uzyskanie niezbędnych informacji dla potrzeb analitycznych benchmarkingu bankowego. Polega na badaniach przedmiotu benchmarkingu. Konieczne jest przy tym sporządzenie właściwych kwestionariuszy, uzyskanie pełnych informacji od banku występującego w roli partnera oraz właściwe udokumentowanie zebranych danych i ich weryfikacja.

4. Analiza – na tym etapie ujawnia się różnice między instytucją bankową a punktem odniesienia, którym może być obiekt wzorcowy, czyli benchmark lub też instytucja bankowa. Zgodnie z rodzajem benchmarkingu niezbędne jest znormalizowanie zebranych informacji, trafna identyfikacja różnic oraz przyczyn ich powstania.

5. Adaptacja – wynikiem tego etapu jest likwidacja rozbieżności, jakie występują pomiędzy wszystkimi badanymi obiektami. Zmniejszenie różnic może mieć charakter częściowy lub całościowy, zależnie od indywidualnych decyzji kierownictwa instytucji bankowej, która zleciła badania.

Justyna Zabawa jest doktorantką w Katedrze Bankowości Wydziału Zarządzania, Informatyki i Finansów Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu